Bộ Xây dựng vừa phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, mở ra giai đoạn rà soát, tái cấu trúc không gian khai thác sân bay lớn nhất cả nước trong bối cảnh hạ tầng hàng không phía Nam bước vào chu kỳ phát triển mới.
Sân bay Tân Sơn Nhất sẽ được lập quy hoạch với phạm vi nghiên cứu khoảng 791 ha theo phương án đã được Thủ tướng phê duyệt. Đây là cơ sở để các cơ quan chuyên môn triển khai các bước đánh giá, dự báo và đề xuất phương án phát triển đồng bộ cho cảng hàng không này.
Sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: ACV.
Cục Hàng không Việt Nam (HKVN) cho biết, việc lập quy hoạch mới là yêu cầu tất yếu khi nhiều điều kiện nền tảng đã thay đổi so với các kỳ quy hoạch trước. Trước hết, nhà ga T3 vừa được đưa vào khai thác với công suất thiết kế 20 triệu hành khách mỗi năm đã góp phần “giải tỏa” áp lực quá tải kéo dài tại các nhà ga T1, T2. Trong khi đó, tổng công suất thiết kế của toàn cảng theo quy hoạch hiện hành vẫn được xác định ở mức 50 triệu hành khách/năm, đòi hỏi phải rà soát lại cách phân bổ chức năng khai thác giữa các nhà ga để bảo đảm hiệu quả lâu dài.
Bên cạnh đó, một số yếu tố mới cũng tác động trực tiếp đến định hướng phát triển Tân Sơn Nhất. Việc di dời khu vực đóng quân của Sư đoàn 370 theo chỉ đạo của Thủ tướng, chuyển quỹ đất sang phục vụ hàng không dân dụng, tạo thêm dư địa quy hoạch các công trình hàng không. Đồng thời, trong trung và dài hạn, khi Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đi vào khai thác (trong năm 2026), vai trò, sản lượng và mô hình phân chia lưu lượng giữa hai sân bay cửa ngõ phía Nam cần được tính toán lại một cách bài bản.
Đáng chú ý, việc mở rộng địa giới và không gian phát triển của TPHCM sau sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu cũng khiến quy mô dân số, kinh tế và nhu cầu đi lại bằng đường hàng không tăng mạnh, đặt ra yêu cầu cập nhật các dự báo mới cho Tân Sơn Nhất trong suốt kỳ quy hoạch.
Nhà ga T3 - Tân Sơn Nhất hiện tại. Ảnh: VNA.
Những nội dung trọng tâm bao gồm: Khảo sát, đánh giá hiện trạng khu bay và khu mặt đất; dự báo nhu cầu vận tải hàng không; nghiên cứu các phương án bố trí công trình nhằm nâng cao công suất khai thác; xác định rõ vai trò, tính chất và quy mô của cảng trong mạng lưới hàng không quốc gia.
Theo quyết định của Bộ Xây dựng, thời hạn lập quy hoạch là quý I/2026, không bao gồm thời gian thẩm định, phê duyệt. Cục HKVN là cơ quan trực tiếp tổ chức lập quy hoạch, phối hợp với các đơn vị liên quan và nhà tài trợ là Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) để hoàn thiện sản phẩm theo đúng quy định pháp luật.
Triển khai sớm quy hoạch Tân Sơn Nhất được kỳ vọng sẽ giúp sân bay này xác lập lại vị thế trong hệ thống cảng hàng không quốc gia , tránh tình trạng “vá víu” hạ tầng ngắn hạn, đồng thời tạo nền tảng cho sự phối hợp nhịp nhàng với Long Thành trong tương lai.
Hiện nay, Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất là sân bay 4E có sản lượng hành khách lớn nhất cả nước, quy mô khai thác khoảng 859ha. Sau khi nhà ga T3 - Tân Sơn Nhất với mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng được đưa vào khai thác từ trung tuần tháng 4 năm nay, tổng năng lực thông qua của Tân Sơn Nhất đạt khoảng 50 triệu hành khách/năm - đúng bằng ngưỡng công suất được xác định trong quy hoạch tổng thể quốc gia.
Cảng hàng không quốc tế Long Thành được xây dựng theo tiêu chuẩn cấp 4F, với tổng mức đầu tư hơn 336.630 tỷ đồng trên diện tích hơn 5.000 ha. Giai đoạn 1 của dự án có tổng mức đầu tư khoảng 109.000 tỷ đồng, với công suất thiết kế 25 triệu hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.
Hôm 19/12, sân bay Long Thành đã đón chuyến bay thương mại đầu tiên, chuẩn bị cho việc đưa vào khai thác trong năm 2026. Khi hoàn thành cả 3 giai đoạn, Long Thành sẽ đạt công suất 100 triệu hành khách/năm, trở thành cửa ngõ hàng không quốc tế chủ lực của Việt Nam.