Ông Nguyễn Duy Toàn, Giám đốc Công ty Proship
Chi phí giao hàng giảm mạnh sau 10 năm
Chia sẻ tại Diễn đàn ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025 hôm 5/9, ông Nguyễn Duy Toàn, Giám đốc Công ty Proship cho biết để giảm chi phí logistics, cần sự vận hành đồng bộ của cả thị trường, toàn bộ doanh nghiệp cùng tham gia.
Năm 2015, khi đơn vị này thực hiện một đơn hàng thương mại điện tử tại TP.HCM, phí giao hàng nội thành đã là 25.000 đồng. Hiện nay, các sàn thương mại điện tử như TikTok hay Shopee chỉ còn khoảng 14.000 đồng, giảm đáng kể dù chi phí sinh hoạt đều tăng. Đây là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế.
Ông Toàn cũng cho biết, thương mại điện tử tăng trưởng 20–30% mỗi năm, logistics buộc phải theo kịp. Khi hàng hóa nhiều hơn, hạ tầng được đầu tư, xe chở hàng đầy hơn, chi phí trên mỗi đơn hàng sẽ giảm.
"Trước đây, một shipper giao đơn phải mất thêm 7.000–8.000 đồng chi phí; nay họ chỉ cần đến một tòa nhà, tập trung đơn và gọi khách xuống nhận, chi phí giảm rõ rệt. Khối lượng hàng hóa càng lớn, chi phí càng tối ưu", ông ví dụ.
Chi phí chuyển hàng sang Mỹ, Trung Quốc cũng rẻ hơn
Về thương mại điện tử quốc tế, Giám đốc Proship cho biết logistics là chuỗi giá trị gồm: nguyên liệu đầu vào, sản xuất, tổ chức, phân phối, vận chuyển, hải quan… nên từng khâu phải tối ưu bằng công nghệ và có giải pháp phù hợp với từng ngành.
Ông Toàn dẫn chứng, một doanh nghiệp Việt xuất khẩu gỗ sang Mỹ qua Amazon, trước đây phải xuất thẳng sang Long Beach (California, Mỹ) rồi thuê kho, nhân công tại Mỹ, chi phí rất cao. Khi được tư vấn chuyển một số khâu về Việt Nam, chi phí thuê kho, nhân công giảm hơn một nửa. Nếu ở Mỹ, dán một nhãn sản phẩm giá 1 USD, thì ở Việt Nam chỉ tốn khoảng 3.000–4.000 đồng.
Ngoài ra, công ty sử dụng kho ngoại quan Cái Mép thay vì kho tại TP.HCM, Bình Dương. Cái Mép có chi phí thấp, gần cảng nước sâu, thuận lợi cho tàu mẹ, giúp giảm chi phí và rút ngắn thời gian.
"Chỉ cần tối ưu vài khâu nhỏ như vậy, giá thành đã giảm đáng kể, tăng sức cạnh tranh cho hàng Việt tại Mỹ", ông nói.
Tương tự, khi chuyển hàng đi Trung Quốc bằng đường sắt kết hợp đường bộ. Mạng lưới từ Sóng Thần (TP.HCM) tới Lạng Sơn, Lào Cai kết nối sang Trung Quốc, Mông Cổ, Kazakhstan, Nga, châu Âu. Với khách hàng ở phía Tây Trung Quốc, vị này cho biết đi đường sắt có lợi hơn đường biển hay đường bộ. Doanh nghiệp cần biết chọn phương thức phù hợp theo từng thời điểm, đòi hỏi đội ngũ logistics đủ năng lực và đối tác tư vấn đúng giải pháp.
Đại diện Propship cho biết đang hỗ trợ các doanh nghiệp nội thất Việt Nam xuất khẩu qua Amazon. Trước đây, khi bán hàng trên Amazon, doanh nghiệp thường chỉ tạo tài khoản, sau đó thuê đơn vị chuyển phát nhanh – đa phần là dịch vụ từ Trung Quốc – để lo toàn bộ khâu vận chuyển. Cách làm này khiến chi phí rất cao.
Nguyên nhân là sản phẩm bán trên Amazon phải nộp thuế nhập khẩu vào Mỹ. Doanh nghiệp Việt Nam không có pháp nhân tại Mỹ, nên buộc phải nhờ một đơn vị nhập khẩu bên Mỹ đứng ra đại diện đóng thuế, rồi mới được đưa hàng vào kho Amazon. Điều này đồng nghĩa doanh nghiệp nhỏ lẻ thường phải phụ thuộc vào các bên trung gian.
Tuy nhiên, Mỹ đã thay đổi chính sách: không còn áp dụng miễn thuế cho hàng dưới 800 USD (de minimis duty fee). Người bán nhỏ lẻ không thể dùng dịch vụ chuyển phát nhanh như trước, mà buộc phải nhập khẩu chính ngạch, làm tờ khai hải quan, có bill vận chuyển đầy đủ. Thủ tục phức tạp hơn nhiều, kéo theo chi phí và thời gian tăng mạnh.
Để giải quyết, Propship cho biết đã xây dựng kho 30.000 m² tại Cái Mép. Kho này gom hàng nội thất từ nhiều doanh nghiệp, sau đó làm tờ khai riêng cho từng đơn vị nhưng vận chuyển chung trong một container sang Mỹ. Nhờ đó, chi phí được tối ưu. Tiếp theo, đơn vị này cũng hỗ trợ đưa hàng vào hệ thống hơn 200 kho Amazon tại Mỹ, lựa chọn kho phù hợp nhất với tuyến vận chuyển và chi phí hợp lý.